Η Θάλασσα Έφυγε-The Sea Fled

athenadivina

έφτασε, μετά από έναν χρόνο περίπου, η μέρα που προστίθεται εδώ όχι ανάρτηση, είπαμε η εσχάτη συνέβη μήνες πριν, αλλά σύνδεσμος σε αυτό που αποτελεί την εξέλιξη του παρόντος, το οποίο, όπως και η δημιουργός του, είναι δίγλωσσο - προς το παρόν, για λόγους δικούς μας, στην αγγλική.

σας περιμένω στο www.athenadivina.com, το νέο μου διαδικτυακό σπίτι, όχι μόνο για ταξίδια - ποτέ δεν ήταν μόνο τα ταξίδια έτσι κι αλλιώς.

το παρόν θα παραμείνει ως υπόμνηση και ως μπούσουλας για τα μέρη που επισκέφθηκα - ορισμένα εξ αυτών τέλος πάντων - το διάστημα 2009-2013.

η εσχάτη

των αναρτήσεων, όχι των ποινών, ούτε καν η εσχάτη προδοσία. Μετράμε χρόνια μπροστά μας, άρα θα μετρήσουμε κι άλλες ώσπου να φτάσουμε στην έσχατη.

Σκύρος, καλλιτέχνης bleeps

Κλείνει ο κύκλος του ιστολογίου και δε θέλω να κλείσει με μία ανάρτηση μπαγιάτικη που δεν προοριζόταν για επίλογος.

Κλείνει κι ανοίγει κάτι άλλο, λιγότερο ταξιδιωτικό, λιγότερο εξομολογητικό, πέρασαν μισά της δεκαετίας χρόνια κι είχαμε πει άμα το θυμόμαστε μετά από δέκα χρόνια... Εγώ θυμάμαι. Μετά από δέκα κι άλλα τόσα κι ακόμα περισσότερα.

Θερίζουμε ό, τι σπείραμε, τόσο απλά.

Κλείνω με ευχαριστήριο στους ανθρώπους που μοιραστήκαμε ταξίδια, μουσικές, βιβλία, φαγητά, ποτά, χορούς και τραγούδια, γέλια και κλάματα, μαθήματα και διαλέξεις, όπως αποτυπώθηκαν εδώ. Και σε κείνους που μοιραστήκαμε τις αναγνώσεις του παρόντος.

Κι ακούω Πόσο σ' αγαπώ, Σταμάτης Κραουνάκης. 

"somewhere i have never travelled"

E. E. Cummings

somewhere i have never travelled, gladly beyond


somewhere i have never travelled, gladly beyond
any experience,your eyes have their silence:
in your most frail gesture are things which enclose me,
or which i cannot touch because they are too near

your slightest look easily will unclose me
though i have closed myself as fingers,
you open always petal by petal myself as Spring opens
(touching skilfully,mysteriously)her first rose

or if your wish be to close me, i and
my life will shut very beautifully ,suddenly,
as when the heart of this flower imagines
the snow carefully everywhere descending;

nothing which we are to perceive in this world equals
the power of your intense fragility:whose texture
compels me with the color of its countries,
rendering death and forever with each breathing

(i do not know what it is about you that closes
and opens;only something in me understands
the voice of your eyes is deeper than all roses)
nobody,not even the rain,has such small hands

Never Again

He would declare and could himself believe
That the birds there in all the garden round
From having heard the daylong voice of Eve
Had added to their own an oversound,
Her tone of meaning but without the words.
Admittedly an eloquence so soft
Could only have had an influence on birds
When call or laughter carried it aloft.
Be that as may be, she was in their song.
Moreover her voice upon their voices crossed
Had now persisted in the woods so long
That probably it never would be lost.
Never again would birds' song be the same.
And to do that to birds was why she came. 

Never again would birds' song be the same, Robert Frost

the world will break your heart

"The world will break your heart ten ways to Sunday, that’s guaranteed. And I can’t begin to explain that, or the craziness inside myself and everybody else, but guess what? Sunday is my favorite day again."
Matthew Quick, Silver Linings Playbook

Ιορδανία

una noche mas, γιατί η κυρία Yasmin Levy κατάγεται από τη μαγική Ιερουσαλήμ ακριβώς απέναντι. Κάποτε  βρέθηκα στη μαγική Ιερουσαλήμ, δεν έγραψα γι' αυτό, αλλά δεν έχει σημασία, όπως και πολλά άλλα σε αντίθεση με κάτι άλλα επίσης πολλά που έχουν σημασία. Και γιατί κάπως μου κόλλησε και το ακούω συνέχεια και γιατί, τέλος, απόψε στο Βυρσοδεψείο, που καταπώς φαίνεται, θα γίνει το νέο μεϊνστριμάδικο, οπότε ετοιμάζομαι να το αποχαιρετήσω με αγάπη, στην κοπή πίτας του Συνδέσμου Υποτρόφων του Ιδρύματος Ωνάση, έπαιξε πρώτα αυτό ακριβώς το τραγούδι και μετά όλα τ' άλλα.
Ας πάμε στην Ιορδανία:

no kidding

Νεκρά Θάλασσα

Νεκρά Θάλασσα

ταπεινά ξενοδοχεία στη Νεκρά Θάλασσα

λάσπη

ή ποτέ μη λες ποτέ. Ακολουθούν λήψεις από τη γειτονιά που οδηγεί στην Ακρόπολη του Αμμάν - σα να λέμε τα αμμανιώτικα Αναφιώτικα.

Συνέβη, που λες, να πάω στην Ιορδανία αρχές του 2008, ό, τι έφερνε ο θεός την άνοιξη, ό, τι χαιρόμουν κι εγώ, έτυχε το spring break της φίλης μου της Ζωής - μην κοιτάς που επέστρεψα στη χώρα του αίσχους, ακολουθώ ενίοτε αμερικανιές ημερολογιακού τύπου - και είπα να πάω. Έβγαλα τότε ένα διαβατήριο τελευταία στιγμή που τίγκαραν οι γραφικοί αστυνομικοί ιορδανικού τύπου με σφραγίδες πάνω στα γυμνά στήθη των πρωτοκυκλαδικών ειδωλίων των πρώτων σελίδων με ιδιαίτερη επιμέλεια σφραγίζοντάς τα μη και σκανδαλιστούν τα σεμνά ήθη των υποκριταράδων της Αραβίας.

Αυτό το ταξίδι δεν το έγραψα ποτέ. Έκτοτε έκανα άλλα ταξίδια, πολλά, πάρα πολλά, άλλα τα έγραψα, άλλα όχι. Έλα όμως που κάπως τα 'φερε ξανά η ζωή η μπαμπέσα και τσουπ! άμα τη ενάρξει του 2013 ξαναβρέθηκα στη Γη της Επαγγελίας ή εκεί γύρω εν πάση περιπτώσει - το ξέρεις από μόνος σου ότι τα γεωπολιτικά της περιοχής είναι αχταρμάς, τι να σου εξηγώ τώρα, πάρε το Blue Guide, στο τέλος θα πρέπει να με πληρώνουν τα παλικάρια, τόση διαφήμιση - με αφορμή το Παγκόσμιο Αρχαιολογικό Συνέδριο που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια (το επόμενο στο Κυότο, ας με πάει κάποιος, ευχαριστώ). Εκεί λοιπόν με τη συνάδελφο Στέλλα μιλήσαμε για πολιτιστική κληρονομιά, πολιτιστικό τουρισμό και πρακτικές βιωσιμότητας εν καιρώ κρίσης - ωραία πράγματα. Μιλήσαμε τρόπος του λέγειν, γιατί η μία (εγώ) ήτο ημιάφωνος, αλλά κάτι έγινε, η άλλη (η Στέλλα) ήτο σε έξαρση γρίπης και μεταξύ βήχα και μύξας τα καταφέραμε. Το δε διαβατήριο έτυχε να λήγει, συνεπώς έβγαλα άλλο, εν πλήρη αφωνία σε συνεργασία με έναν απαίσιο εφοριακό και έναν ευγενέστατο αστυνομικό. Αυτά έχω να καταθέσω.

Έχω πει πολλάκις ότι προτιμώ την Ανατολή. Κάθε φορά που επιστρέφω από μία ανατολή, η πρώτη κίνηση είναι ο κλίβανος. Η δεύτερη η ευγνωμοσύνη για το δώρο που μου χαρίζεται. Η Ανατολή έχει κάτι που καταρρίπτει και καταξιώνει ταυτόχρονα όλους τους οριενταλισμούς του κόσμου. Έχει φασαρία, σκόνη ερήμου, σκουπίδια στο δρόμο, αταξία, κλάξον, ασυνεννοησία, μπαχάρια, τσάγια, βότανα, χρώματα, ερείπια ένδοξα, άλλα ξεχασμένα, άλλα επιβλητικά καλογυαλισμένα, έχει φαγητά θεϊκά, μουσικές μαυλιστικές, κάτι τοπία αρχέγονα κατευθείαν παραπέμποντα στο χαμένο κρίκο, βεδουίνους γιαλαντζί και κανονικούς, κι άλλα τέτοια.

Στην Ιορδανία σου προτείνω να πας. Και στο λέω εγώ που και τις δύο φορές, ιδίως τη δεύτερη, πλάκωσα στα βρισίδια τη μισή χώρα - είχα λόγο, νομίζω. Και παρότι η απάντηση είθιστο να είναι "yes, yes, of course", ενώ δεν είχαν καταλάβει τίποτα, χαλάλι τα βρισίδια, χαλάλ - α, έμαθα και κάτι ψιλοαραβικά γιατί με έπιασε μία εξαρση φιλομάθειας, τι να πεις τώρα, άβυσσος.

Έχει μία θάλασσα, τη Νεκρά Θάλασσα, που είναι, εκτός από νεκρή, λίμνη, τροφοδοτείται δε από τον ποταμό Ιορδάνη (αυτόν με τη βάπτιση), ο οποίος όμως είναι κατάτι χλωμός εσχάτως γιατί τον έχουν ξεπατώσει στην άρδευση και η στάθμη της θάλασσας που είναι λίμνη πέφτει διαρκώς και καμιά φορά αντί να επιπλεύσουμε, θα κοπανήσουμε κανά κεφάλι στο βυθό (ο οποίος είναι βαθύς καμιά 500άρα μέτρα, οπότε δεν κινδυνεύουμε).

Απέναντι από την Ιορδανία έχει ένα Ισραήλ και μία Παλαιστίνη, από πάνω δε μια Συρία - στο στόμα του λύκου πήγα πάλι, άσε με. Από την άλλη, η Μέση Ανατολή ήσαν αρνάκια, στα Πετράλωνα πάλι έσφαζαν κάτι Πακιστανούς ωσάν αρνάκια ενόσω έλειπα, και τι να λέει, εμετικές καταστάσεις. Επιστρέφω στη Γη της Επαγγελίας, η γη της Αθήνας εσχάτως μου προκαλεί αποστροφή, όχι η γη καθ' εαυτήν βεβαίως, αλλά οι άνθρωποί της. Φαίνονται κιόλας το Ισραήλ και η Παλαιστίνη από τη Νεκρά Θάλασσα και το βράδυ σου κάνουν παρέα κάτι αστέρια, γρύλλοι - είναι πάντα καλοκαίρι - και τα φωτάκια της Ιερουσαλήμ, της Ιεριχούς, της Βηθλεέμ και άλλων μυθικών γαιών.

σιγά που θα άφηνα την ευκαιρία να πάει χαμένη, στο βάθος η θάλασσα (η Νεκρά πάντα)

απέναντι η μυθική γη της Βίβλου

Στη Νεκρά Θάλασσα, όταν σε βγάλει ο δρόμος, να βουτήξεις. Δηλαδή, μη φανταστείς, δε φτάνει που είναι 400 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της υπόλοιπης κανονικής θάλασσας και σου γίνονται τα αυτιά ραπανάκια μέχρι να φτάσεις, δε μπορείς να βουτήξεις, γιατί δε μπορείς να βουλιάξεις. Μπορείς να επιπλεύσεις απλώς σαν αστείος και συγκεκριμένα σαν πάρα πολύ αστείος. Το νερό, επειδή έχει περίπου 26% αλάτι (διάβασα πολύ, το ομολογώ, αλλά είχα ρέντα), έχει μία λαδερή υφή και όψη ενίοτε, και τα χεράκια δεν καθαρίζουν εντελώς. Μην ξεγελαστείς, γλυκέ μου κολυμβητή: τσούζει ελεεινά και αντί να χαζολογάς, πρέπει να τσακιστείς και να το βγάλεις από πάνω σου, γιατί πονάει και μετά κάνεις και κοκκινίλες - αυτό για τα ευαίσθητα δερματάκια, όπως το δικό μου για παράδειγμα. Το δε πρόσωπο μην το ακουμπήσεις στην πλάτη της θαλάσσης που έλεγε κι ο θαλασσινός των ποιητών και μακριά απ' τα τσακίρικα ματάκια σου, εκτός κι αν τα 'χουνε δει όλα και τα 'χουνε σιχαθεί όλα, οπότε δώστου.

Πριν κολυμπήσεις, λέμε τώρα, προτείνω να γίνεις εντελώς χάλια με τη λάσπη της Ιορδανίας, δηλαδή έχει κάτι δοχεία κεραμικά ή και πλαστικά, ανάλογα, δίπλα στο νερό, κι εκεί παίρνεις με το χεράκι σου, ναι γλυκιά μου δεν παθαίνεις τίποτα, την πηχτή μαυριδερή λάσπη, την απλώνεις πάνω σου, φωτογραφίζεσαι άμα θες σε φάση ελέφαντας, διότι, εκτός κι αν είσαι τριών ετών, στην οποία περίπτωση δε σου απευθύνομαι, δεν είσαι αναγνώστης μου, στεγνώνοντας η λάσπη αναδεικνύει όλες τις πτυχές του δέρματος σου σα μεγεθυντικός φακός στα αλήστου μνήμης stand της clinique, αυτά που σε έκαναν τέρας, για να αγοράσεις καταπλάσματα, παλιά, πριν γίνουμε πτωχοί και ελεεινοί - λάθος, ελεεινοί ήμασταν πάντα - και μοιάζεις με ένα γεροντικό χάλι, έστω κι αν δεν είσαι. Όταν τσιμεντοποιηθεί η λάσπη, την ξεπλένεις, σιγά. Δεν ξέρω γιατί το κάνεις όλο αυτό, άλατα, ιχνοστοιχεία, σύσφιξη, μπλα, μπλα, μπλα, τα ακούω βερεσέ. Εγώ δύο έχω να σου πω:
1. βάλε παλιό μαγιό, βάφει. Προς θεού, όχι άσπρο, συνέβη κάποτε, δε λέω σε ποιον - οκ, σε μένα.
2. αν βαριέσαι να πας ως εκεί, πήγαινε στην παραλία Ξι στην Κεφαλλονιά, απλώς εκεί μόνος σου θα κάνεις τη λάσπη κατεβάζοντας μια πάντα βράχο.

Επιστρέφω στη Νεκρά Θάλασσα, φευ, μόνο νοερά. Μετά να πας να κάνεις σπα. Η Νεκρά Θάλασσα έχει ξενοδοχεία-γκέτο για πλούσιους, αλλά με daypass μπαίνει και κανάς πένης. Μετά από ενδελεχή έρευνα σχεδόν όλων (στο Κεμπίνσκι δε μας έβαλαν, είναι αποκλειστικά για Ρώσους, λέει, Ρωσίδα δε με λές) και τεστ ντράιβ δύο (Μόβενπικ και Μάριοτ), τείνω να αγαπήσω λιγάκι το Μάριοτ, παρότι η πολυτέλεια του Μόβενπικ δεν παίζεται. Στο Μάριοτ συνέβη η εσωτερική πισίνα με την τελειότερη θερμοκρασία που έζησε ποτέ αυτό το ταλαιπωρημένο σαρκίο. Έμπαινες κι έλεγες, εδώ είμαστε, και δεν είχες πια σώμα, όνομα, έγνοιες, καημούς, τίποτα. Αχ...

πού αλλού να πας, παράξενε ταξιδιώτη, ταλαίπωρο κορμί; Να πας στο Αμμάν. Στο σουκ, που δεν είναι σουκ, αλλά μια μεγάλη σειρά με κάτι μαγαζιά με άπειρες κινεζιές και κάτι λίγα με ανεπανόρθωτα πολλά μπαχάρια και τσάγια, τόσο πολλά που σου ραγίζουν μύτη και καρδιά, να πάρεις τσάι υβίσκου - ήταν σε τιμή ευκαιρίας, πήρα μισό κιλό, κοπιάστε!

Κι αφού ψωνίσεις ή καλύτερα πριν, να αρχαιολογήσεις: ρωμαϊκό θέατρο 6.000 θέσεων παρακαλώ κι ακριβώς απέναντι, αν το λέει η περδικούλα σου, ανέβα στην Ακρόπολη. Ανέβα λέμε, δηλαδή σκαλιά κι ανήφορος. Εμείς κατάτι το μπερδέψαμε το πράγμα και βρέθηκα με δερμάτινο παντελόνι και αστική τσάντα - πάντα κυρία - να σκαρφαλώνω κάτι χαλασίμια τέως τείχη, και να περνάω με χάρη αίλουρου κάτω από ένα κάγκελο προς τέρψιν των γερόντων της πόλης οι οποίοι εκάθηντο σε ένα παγκάκι εντός του αρτίως σεσημασμένου αρχαιολογικού χώρου και παρακολουθούσαν με χαρά ανείπωτη την ανάβαση των κυριών. Ο δε χώρος έχει κανονική είσοδο πλήρως προσβάσιμη, μη σου πω και κατάτι μνημειώδη, κοινώς την κάναμε τη βλακεία μας, αλλά μας άρεσε γιατί είμαστε off-roaders και δε μασάμε ποτέ.

Αμμάν, ρωμαϊκό θέατρο

Αμμάν, ρωμαϊκό ωδείο

Αμμάν, θέση πάρκινγκ έξω από τα τείχη της Ακροπόλεως. Πάνω αριστερά το δάχτυλό μου.

Αμμάν, Ακρόπολη, μαντρί εντός των τειχών

Αμμάν, Ακρόπολη: ο κατσικόδρομος. Στο βάθος ο αναστηλωμένος ναός του Ηρακλέους (;)

και μια κατσίκα διά του λόγου του αληθές

το θέατρο και τα κακοτράχαλα που σκαρφαλώσαμε

τα κάγκελα από τα οποία εισήλθαμε

Η Ακρόπολη έχει και το Μουσείο Ακροπόλεως. Εγώ είχα διαβάσει ότι άνοιγε όπου να 'ναι, βρε αδερφέ, το Μουσείο της Ιορδανίας, σούπερ αρχιτεκτονιά, το είδαμε απόξω, δεν έχει ανοίξει ακόμα, όμως οι πάπυροι του Κουμράν μεταφέρθηκαν ήδη, κι εγώ πώς θα τους δώ, ε; Οπότε περιοριστήκαμε στο παλαιό και είδαμε τα θαύματα του πολύ παλιού κόσμου σε μια αίθουσα τίγκα στην υγρασία. Για δες, για δες:

Μ' αυτά και μ' αυτά ασχολούμαστε καμιά φορά: με τις απαρχές του ανθρώπου και της τέχνης του. Στην πρώτη φωτό ειδώλιο από την πόλη της Ιεριχούς, το παλαιότερο του είδους του - έως τώρα. Στις επόμενες, τα ανθρωπάκια του Άιν Γκαζάλ, τόσο αξιαγάπητα και τόσο ανυπεράσπιστα.

Μετά, να πας στο Mt. Nebo, αν θες. Εμείς πήγαμε στο δρόμο για τη Madaba, δεν είναι τίποτα, το λες στον ταξιτζή που έχεις αγκαζάρει (έτσι γινονται οι τουρισμοί στην Ιορδανία, με αγκαζέ μετά από ανελέητες διαπραγματεύσεις ταξιά (sic) και συμφωνίες απογειωτικές για διαδρομές που μπορεί και να αλλάξουν) ή στον αδερφό του που θα σου στείλει και μπορεί να είναι αδερφός του μπορεί και όχι μπορεί να έχει το ίδιο αμάξι μπορεί και όχι, μπορεί και να σου ανοίξει το ταξίμετρο και να θελήσεις να του ανοίξεις το κεφάλι, αλλά να το ξανακλείσει με χαμόγελο αφοπλιστικό, μια χαρά δηλαδή.

Από το Όρος Ναβαύ είδε ο Μωυσής τη Γη της Επαγγελίας, δες και μόνος σου αν δε με πιστεύεις:

"Καὶ ἀνέβη Μωυσῆς ἀπὸ Ἀραβὼθ Μωὰβ ἐπὶ τὸ ὄρος Ναβαῦ, ἐπὶ κορυφὴν Φασγά, ἥ ἐστιν ἐπὶ προσώπου Ἰεριχώ. καὶ ἔδειξεν αὐτῷ Κύριος πᾶσαν τὴν γῆν Γαλαὰδ ἕως Δὰν καὶ πᾶσαν τὴν γῆν Νεφθαλὶ καὶ πᾶσαν τὴν γῆν Ἐφραΐμ καὶ Μανασσῆ καὶ πᾶσαν τὴν γῆν Ἰούδα ἕως τῆς θαλάσσης τῆς ἐσχάτης καὶ τὴν ἔρημον καὶ τὰ περίχωρα Ἱεριχώ, πόλιν φοινίκων ἕως Σηγώρ." Δευτερονόμιον 34:1.

Εκεί πήγε μια μέρα ο Πάπας, όχι ο τωρινός, ο άλλος ο τεθνεώς, και χαιρέτησε το λαό του και έκρινα σκόπιμο να το επαναλάβω, αφού ανεμοδάρθηκα για να φτάσω.

Ο σταυρός που χαρακτηρίστηκε και ιπποκρατικός, δε βαριέσαι

Η Υποσχεμένη Γη, βλ. credits στο τέλος της ανάρτησης

χαιρετώ

οι μυθικές πόλεις

Ναός Μωυσή-εργοτάξιο

Ο κεφαλόδεσμος στη φωτό δεν οφείλεται σε θρησκευτική ευλάβεια, αλλά σε τρελό αέρα σε συνδυασμό με πούντα.

Μετά να πας στη Madaba, πόλη βυζαντινή πανάρχαια, έμπλεως (εγώ θα το γράφω με τον παλαιό τρόπο μέχρι να σκάσω) ψηφιδωτών, μεταξύ των οποίων κι εκείνο το γνωστό και συγκινητικό με το χάρτη στο δάπεδο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Η Madaba έχει πολύ χριστιανικό πληθυσμό, μεταξύ των οποίων η αγαπημένη και πολυαγκαλιασμένη (μ' έπιασε και δε μπορούσα να κρατηθώ) κυρία Βικτωρία με το εργαστήριο ψηφιδωτών. Και άλλους μη χριστιανούς, μεταξύ των οποίων κάτι παιδιά που είχε το ένα ένα καφέ της συμφοράς που όμως μας πρόσφερε ζεστό τσάι με φρέσκια μέντα σε μια μέρα ψοφόκρυου (άλλη μια μέρα ψοφόκρυου) και που και τα δύο παίζανε ούτι ή κάτι ανάλογο και που το άλλο σπούδαζε μηχανικός κι όταν ήταν μικρό έπαιζε Ρίτσαρντ Κλάιντερμαν στο πιάνο, όπως κι εγώ: άκου τώρα, ένα παιδί από τη Madaba κι ένα από το Θέρμο με κοινό βίωμα τον Κλάιντερμαν, δεν έχω λόγια καμιά φορά μπροστά στη ζωή, δεν έχω.

Κι έχει πολλές εκκλησίες: τους Αγίους Αποστόλους με το ψηφιδωτό της θάλασσας που λέει θάλασσα και που είχανε κλείσει, αλλά ο φύλαξ μας συμπόνεσε ή/ και αγάπησε και μας έβαλε μέσα anyway, αφού υπερπηδήσαμε κάτι πολλά κλαδιά άρτι ξεφορτωθέντα στα σκαλιά της εισόδου του προαυλίου.

Κι έναν Άγιο Ιωάννη καθολικό (The Latin Church), με κρύπτη και καμπαναριό που μας υπέδειξε μια κυρία Ιορδανή που μιλούσε ελληνικά και είχε κάνει διδακτορικό στην Ελλάδα και μας σταυροφίλησε αρκετές μπορώ να πω φορές και μας έβαλαν κι εκεί και ανεβήκαμε στο καμπαναριό και είδαμε όλη την πόλη, αλλά δε χτυπήσαμε την καμπάνα, παρότι μπήκα στον πειρασμό, το ομολογώ.

Άγιος Γεώργιος, Madaba

Η Αγία Πόλις Ιερουσαλήμ

Η Ιεριχώ

Madaba

Άγιος Γεώργιος, το όνομα του αγιογράφου στα αραβικά

Madaba

Η έρημος. Πάρτε κι ένα τραγούδι, ξεροσφύρι τη βγάλατε τόση ώρα (οι γενναίοι που φτάσατε ως εδώ):
Η έρημος, Στίχοι-Μουσική-Ερμηνεία: Μελίνα Τανάγρη.
Την έρημο καταστήσαμε σαφές ότι την αγαπάμε ήδη από την Ελεγεία, την αξιωθήκαμε δε και σε αυτό το ταξίδι: σε δύο Wadi, όπου wadi ίσον κοιλάδα στα αραβικά. Η Ιορδανία δεν έχει τη φλατ αιγυπτιακή έρημο που για να μη βαριέσαι τη διακόπτει κανάς αμμόλοφος στα μεγάλα κέφια, όχι, η Ιορδανία έχει μία πανάρχαια, αρχέγονη θα έλεγα γεωλογία, με κάτι αγκωνάρια μεταλλοφόρα βουνά ανεπανάληπτα - σε ένα από τα γουάντια που μας πήγαν, στο Wadi Rum, γυρίστηκαν λέει οι Transformers - δεν ξέρω, δε σχολιάζω.

Wadi Rum

για τις ανάγκες της φωτογράφησης τα αγόρια με τα καρό τραπεζομάντιλα-κεφαλόδεσμους δεν εννοούσαν να ξεκουμπιστούν

βραχογραφήματα, Wadi Rum

 Η Πέτρα: ίσως το σημείο της Ιορδανίας που είναι περισσότερο γνωστό από οποιοδήποτε άλλο - και όχι άδικα. Πρωτεύουσα των Ναβαταίων, που ήταν κάτι κύριοι Άραβες, κάπως νομαδικοί με τις καμήλες τα καραβάνια και τα εμπόριά τους, που έγιναν πάμπλουτοι και ξακουστοί εμπορευόμενοι λιβάνι που ο αρχαίος κόσμος έκαιγε με τα μπούνια διότι τους άρεσαν α. οι τελετές, β. το λιβάνι, de gustibus κλπ. Πάρε μάτι:

καροτσέρη καροτσέρη στην ιστορική Πέτρα

αυτό το φαράγγι πάει για κανά δυάρι χιλιόμετρα μέχρι να φτάσεις στην είσοδο της πόλης

ρωμαϊκή οδός

η άσκημη θεούλα των Ναβαταίων που παραλίγο να κρεμαστεί ως μενταγιόν σε λαιμούς επιστημόνων-τουριστών, αλλά αλλάξαμε γνώμη

βαίτυλος

το ανάγλυφο με το καραβάνι, φυσικό μέγεθος, άπειρη συγκίνηση, σοβαρή διάβρωση, διακρίνονται αριστερά καμηλάκι, δεξιά καμηλιέρης

ομοίως, άλλη άποψη

The Treasury

^{Έχει δε ένα μέρος η Πέτρα, το Μοναστήρι με τ όνομα κι εμείς την πρώτη φορά νομίζαμε ότι είχαμε πάει κι όλοι επέμεναν "μα φτάσατε στο Μοναστήρι, βρε θηρία;" κι εμείς "εννννννννννοείται, για ποιές μας περάσατε;". Αυτή τη φορά που πήγαμε στ' αλήθεια, καταλάβαμε γιατί απόρησαν οι λαοί της γης: 780 σκαλιά, 50 λεπτά ανάβαση και μαλθακούς δε μας λες. Αλλά, φτάνεις στην κορυφή του κόσμου, χαλάλι.}

μερικά από τα 780 σκαλιά

κάπαρη στην Πέτρα!

"ένας αποσταμένος περπατητής" κλπ.

κοίτα προσεκτικά και θα δεις έναν άνθρωπο να ξαπλώνει και να χαζολογά με το κινητό του στην άκρη της αβύσσου.

και ξεπροβάλλει αφού έχεις παραδώσει το πνεύμα και ορέγεσαι ένα σούπερ πούμα

Κι άλλη μια ερημο-κοιλάδα που για να φτάσεις ως εκεί διασχίζεις με αγροτικό στην καρότσα χαρωπή τρώγοντας άμμο και οραματιζόμενη ωραία πράγματα αρχέγονα, αυτό που η συνάδελφος και φίλη Στέλλα αποκάλεσε εύστοχα Ολντουβάι, το Wadi Feinan, από τις πρώτες κοιτίδες της μεταλλουργίας των ανθρώπων. Το Wadi Feinan που το διάβαζα όταν έκανα το μάστερ μου στα αρχαία μετάλλα και που αξιώθηκα να το δω:

ρωμαϊκά μεταλλευτικά φρέατα, βάθους 80 μ.

Wadi Feinan

Wadi Feinan

είσοδος μεταλλείου

Wadi Feinan

Κι άλλα πολλά. Κι ένα μέρος που δεν πήγα αυτή τη φορά, πήγα την προηγούμενη, Jerash ή Γέρασα επί το ελληνικότερον, μία πόλη λαμπρή στη μέση του πουθενά, που την εκόσμησε ο αυτοκράτωρ Αδριανός, που πολύ αγάπησε το νεαρό Αντίνοο και πολύ τον θρήνησε όταν τον έχασε σε θρήνο που θυμίζει το θρήνο των γυναικών της Θράκης για τον καρατομηθέντα από τα χεράκια τους Ορφέα.

Jerash, 2008

Τι διαβάζω; Τί να διαβάσω; Πέθανε ο Μάτεσις, ενόσω έλειπα. Δεν εννοώ ότι έπρεπε να με περιμένει, απλώς το αναφέρω. Διαβάζω τις Τρεις Αδελφές του Τσέχοφ και την Άννα Καρένινα του Τολστόι, έτσι μου ΄ρθε ότι είναι η ώρα των Ρώσων και περιμένω την άνοιξη που κοροϊδεύει τον κόσμο ότι ήρθε.

Επίσης, δεν έχω διαβάσει ακόμη, αλλά θα διαβάσω: Η Οδύσσεια του Αστερίξ, μετάφραση Αργύρης Χιόνης, από κει η Υποσχεμένη Γη της λεζάντας και τα εύσημα ασφαλώς στη Στέλλα που μου το είπε.

Δε σας είπα τι να φάτε, αλλά μπορείτε πρώτον να ξεκοιλιαστείτε στα κεμπάπ, που τιμήθηκαν δεόντως, αλλά κυρίως στα πορτοκάλια τα οποία, λέει, εισάγουν από το Λίβανο (ναι, αυτόν με τους κέδρους, με ακούει κανείς; θέλω να αγκαλιάσω αυτούς τους κέδρους) και δε σου γεμίζουν το μάτι, τα λες και κακόμοιρα, αλλά είναι τόσο μα τόσο απολύτως πεντανόστιμα.

Και όλα τα αραβικά αγαπημένα: φατούς, ταμπουλέ (που εδώ είναι κυρίως μαϊντανός, αλλά καλό σου κάνει, vitamic C, τρώγε), κάτι μελιτζανοσαλάτες κόλαση, χούμους ασφαλώς, πιτάκια με μέλι τα τσάκισα το πρωί, μαζί με δύο αυγά καθ' εκάστην (σύνολο 20, η μαμά μου έπαθε ένα χάσιμο άμα τη ανακοινώσει), τί άλλο; μπακλαβαδάκια φυσικά, αλλά θα σας το αποκαλύψω: σαν τα τούρκικα κανείς δεν ξέρει να κάνει μπακλαβαδάκια, τέλος.

Μετά από πολλά-πολλά χρόνια βρήκα το μπάκπακ των ονείρων μου και δε μου βγαίνει πλέον ό, τι βρίσκεται πέριξ της σπονδυλικής στήλης από τις λάθος αποσκευές.

Έρρωσθε, λοιπόν, φίλτατοι και καλή αντάμωση.